Turkmenizand!

Zenuwachtig drentel ik heen en weer door de bijna kitscherige en met neonverlichte straatjes van Mashhad. Een grote stad in het oosten van Iran. Een stad die alleen wordt aangedaan door hordes gelovigen, enkele reizigers onderweg naar Turkmenistan en een verdwaalde pool waarmee ik mijn sterk verouderde kamer in een studentenhostel deel.

Ik heb gelezen dat je het Turkmeense visum in nieuwe en gepaste contanten moet betalen. Echter blijkt uitleggen dat je dollars voor dollars wilt wisselen en niet voor Rial onmogelijk, niemand in Iran piekert er maar over om een dollar uit handen te geven. In een wisselkantoortje lopen de gemoederen hoog op en duwt een rood aangelopen Iraniër mij de zaak uit. Een rood aangelopen Iraniër is trouwens een vreemd en onnatuurlijk gezicht. Zonder gepaste dollars op zak kom ik aan bij de Turkmeense ambassade. Zenuwachtig, alsof ik op het punt sta onvoorbereid een grote presentatie te moeten geven. Maar net als bij presentaties viel de druk al snel weg. Een vriendelijke man drukte me tien minuten later vanuit een klein luikje in de muur mijn paspoort in mijn handen. Daarin het mooiste stukje papier dat ik in een lange tijd heb gezien. Een briefje dat past in het rijtje diploma's en liefdesbrieven. Eentje om te koesteren.
ven voor de duidelijkheid Turkmenistan is een erg gesloten land met een nogal vreemde snuiter als president voor het leven. Als je het niet kent raadt ik je aan eens een avondje het internet op te gaan. Resultaat gegarandeerd.

De uitgave van het visum lijkt dan ook totale willekeur en veel mensen in mijn omgeving werden geweigerd. Maar ik.. niet! Met mijn paspoort in de hand stond ik twee dagen, twee honderd kilometer verder aan de Turkmeense grens. Begroet en begeleid door over vriendelijke jonge soldaten worstelde ik me door allerlei papierwerk heen, werden mijn tassen uitgeplozen en keurde een dokter mij gezond door een vreemd piepend aparaatje op mijn voorhoofd te richten. Een vrolijke 'welcome to Turkmenistan!'' Kwam me nog achterna.

Ik had me ondertussen al vanalles voorgesteld bij het land. Een tweede Noord-Korea kwam daarbij aardig in de buurt. Maar eenmaal binnen zag ik geen volk in onderdrukking, geen politiestaat of andere totalitaire trekjes van de president. Ik zag een straatarm sovjetstaatje zoals ik eerder tegen ben gekomen. De lada's en kamaz puften weer in veelvoud rondt. De huizen armoedig en weinig sfeer. Maar ook veel zwaaiende en toeterende mensen en de mooiste vrouwen die ik op mijn reis heb gezien. In tegenstelling tot Iran is de hoofddoek in Turkmenistan niet verplicht en zelfs verboden. De president vindt dat de zon vrij op de gezichten van de vrouwen moet kunnen schijnen omdat ze daar mooier van worden. Ik geef hem hierin geen ongelijk. De kleurrijke traditionele jurken doen een beetje denken aan hippies en Een bijzonder en vrolijk tafereel.

De kennismaking met het land is vrij kort. Ik heb de eerste indrukken nog nauwelijks verwerkt voordat ik me in de woestenij van de Karakum woestijn begeef. De Karakum bestrijkt zo'n 90% van en het land en rukt steeds verder op. Voor mij betekend de woestijn vooral een warme en barre tocht door eentonige landschappen waar zowel mens als dier zich zelden laat zien. Tussen een enkele stad en een aantal gehuchtjes liggen 500 kilometers slecht wegdek en een uitzicht dat niet zou misstaan in een zoek de verschillen plaatje. De gedachte dat ik rondjes aan het fietsen was kwam dan ook meerdere keren op.

Met water op rantsoen, een lichte tegenwind, twee lekke banden en vergezeld door de zon en Turkse vrachtwagens bereik ik na vier dagen Turkmenabat, met zijn 250 duizend inwoners de tweede stad van het land. Pas hier voelde ik de hand van de president. De straten zijn schoon en leeg, reclames bestaan uit beelden van de president met paarden of puppy's en grote marmere gebouwen met daarop vanzelfsprekend een portret van de president vullen het straatbeeld. Ik heb het gevoel alsof ik door een sovjetpropaganda filmpje uit de jaren tachtig fiets. Wanneer ik met een vriendelijke man en twee giegelende schoolmeisjes in uniform en verplichte staartjes een leuk gesprek heb plopt er uit het niets een overheidsfunctionaris op. Of ik wel een visum heb, of ik geen journalist ben en vooral of ik geen bedreiging ben voor de staat. Hij maakt me duidelijk dat als ik morgen de grens niet oversteek ik een groot probleem heb en dat ik nu maar beter verder kan gaan. De meisjes zijn ondertussen verdwenen. De man waarmee ik in gesprek was vertrekt ook na het veelvoudig Combineren van de woorden Cow en Goverment.

Ik wandel nog een avond door de stad, de politie laat me verder met rust op enkele opmerkingen over mijn haar na. Milimeteren is hier de maatstaaf. Korter de beter. Koop een biertje, ga in bad en was de Karakum uit mijn haren. De volgende dag fiets ik Turkmenistan uit.

Een beetje weemoedig want ondanks dat het volk straatarm is en wordt onderdrukt door een maniak die al het geld spendeert aan marmer en zelfportretten voelde ik me op mijn gemak in het land. De rustige en schone straten, het marmer, de prachtige parken en bloemperkjes en het ontbreken van reclame . Na het overweldigende Iran was dit precies wat ik nodig had. Helaas is het allemaal een grote fascade. Een fascade waarin maar een man in gelooft. En jammer genoeg is dat de president.

-----
En hier nog wat beeld! in Turkmenabat heb ik helaas niet veel gefilmd. Ik ben ondertussen in Kirgizië. En niet zomaar ergens maar op 100 kilometer van de Chinese grens. Een kippenendje! Althans, als er geen besneeuwde 3750 meter hoge bergpas tussen lag. Wanneer ik die beklommen heb, de grens overgestoken ben en in Kashgar ben beland hoop ik wat over Oezbekistan, Tadzjikistan en Kirgizië te schrijven!
​
Er zijn ook nog enkele donaties binnen gekomen, ontzettend bedankt! Ik heb er wollen sokken van gekocht en binnenkort een warmere slaapzak. Want nu bibber de nacht door in mijn zomergoed. Dus hee, hiephoi, reuze veel dank en tot de volgende!

Youtube kiest altijd de meest charmante foto van mijn hoofd uit voor deze filmpjes, zelf had ik er liever een koe of iets dergelijks op gehad ;-)